Vọng Các - một cái tên rất hay, vừa trang trọng, vừa đầy hoài niệm. Nó là từ mà người miền Nam trước 1975 đã dùng để gọi thành phố Bangkok. Cũng hay, lạ, exotic như những tên khác như Tân Gia Ba (Singapore), Vạn Tượng (Vientianne), hay Hoa Lệ Ước (Washington), vv. Tất nhiên, đó là ý kiến riêng của tôi. Hoài cổ.
Tôi vừa trở lại Bangkok, Vọng Các, ngày hôm qua, sau hơn 16 năm xa thành phố này. Một thời gian đủ dài để một người lúc ấy còn được xem là trẻ, chưa đáng để đề bạt, trở thành một người đã quá già, sắp nghỉ hưu!
Vào đầu thập niên 1990 thì BKK đối với tôi thật quá quen thuộc. Hồi ấy, VN còn bị cấm vận, nên đi đâu ra nước ngoài đều phải qua Bangkok. Lần đầu tôi đến BKK là giữa năm 1989, ra khỏi một VN nghèo đói cùng cực. Bay đến BKK, hải quan sân bay thấy passport của VN - communist country, họ nói thế - thì thái độ của họ khác hẳn. Nghi ngờ. Thù địch. Còn tôi, đến sân bay BKK là đã thấy ... choáng váng! Shocked. Và ... nhục. Vì sự chênh lệch giữa VN và Thailand sao mà rõ rệt thế.
Sau lần đầu tiên đó, tôi còn đi qua BKK nhiều lần, có lẽ tổng cộng đến cả chục lần. Lúc đó VN đang đổi mới, nên mỗi lần đi lại thấy sự chênh lệch về mức sống của người dân giữa SG và BKK dường như giảm đi rõ rệt. Mừng lắm. Dân Việt Nam mình đâu có thua kém ai phải không, chỉ cần cơ chế đúng. Bạn bè, đồng nghiệp của tôi, những người đi cùng đoàn với tôi (lúc đó đi đâu ra nước ngoài đều phải đi theo đoàn), nói thế. Lạc quan lắm.
Rồi lần cuối cùng tôi ở Bangkok là năm 1993, và ở đó đến 3 tháng - từ tháng 3 đến tháng 6 - để dự một khóa đào tạo ngắn hạn Language Teaching and Testing do ĐH Cambridge tổ chức. Ở lâu, lại vào mùa nóng nực nhất trong năm. Lúc ấy BKK đang có khá nhiều vấn đề về quản lý đô thị, và nạn kẹt xe lên đến mức không chấp nhận nổi. Từ trường AIT (Asian Institute of Technology) đến trung tâm thành phố có lẽ vào khoảng 30 cây số (tôi không chắc lắm), nhưng phải đi trung bình mất 3 tiếng đồng hồ vì kẹt xe. Nói thêm, lúc ấy chính phủ Thái Lan chưa dời sân bay, vẫn còn là sân bay cũ, nhưng kế hoạch dời sân bay thì đang được nhắc đến. Với hy vọng rằng nó sẽ giúp giải quyết vấn nạn kẹt xe.
Ân tượng của tôi về BKK vào năm 1993 là rất ghét nó. Một thành phố ô nhiễm tiêu biểu. Ô nhiễm không khí, ô nhiễm tiếng ồn. Xe cộ đi lại khá hỗn loạn. Lúc ấy, các ông thầy người Anh của tôi từ ĐH Cambridge, những người đã đến thăm VN vài lần, vẫn còn ca ngợi Hà Nội lắm. TP xanh. SG cũng chưa đông và chưa ô nhiễm lắm. Nên họ nói: VN nên học kinh nghiệm xấu của BKK để biết đường mà tránh. Họ nói, đừng để SG, HN biến thành một BKK thứ hai.
Lần này quay lại, tôi chưa có điều kiện đi nhiều, nhưng tôi có cảm giác BKK đã khá hơn rất nhiều nếu nói về việc làm giảm ô nhiễm môi trường. Hay ngược lại, do bây giờ SG ô nhiễm quá, tệ hơn cả BKK trước đây, nên mình thấy BKK khá hơn?
Còn về bất ổn chính trị, biểu tình vv, tôi chưa thấy gì? Nhưng thành phố vẫn thấy yên ắng, ổn định lắm. Mọi việc cứ chạy, công sở cứ hoạt động, shops cứ mở cửa buôn bán, mọi người ai có việc nấy, chẳng ai quan tâm gì? Mặc dù hôm qua ở sân bay có một đoàn cầm cờ đỏ (nhìn hình bên trên), và anh Hảo, cùng đoàn với tôi, bảo: Có vẻ giống đoàn biểu tình? Nhưng trông họ vui vẻ và trật tự lắm.
Trở lại BKK, nhớ rất nhiều hoài niệm, vì nó gắn với một thời "trai trẻ" của tôi, và gắn với công cuộc đổi mới, sự mở cửa của VN. Nhưng đó là những chuyện mà có lẽ tôi còn phải viết dài dài.
Còn entry này chỉ để ghi lại chớp nhoáng vài hình ảnh của Bangkok mà tôi mới ghi được từ hôm qua đến nay. Tranh thủ free Internet trong phòng họp. Vì ở KS thì "nó" tính mình đến 16 baht một phút, tức hơn 10 ngàn tiền Việt/phút!!!!!
Và chép tặng mọi người bài thơ về Bangkok - Vọng Các - của Vũ Hoàng Chương, viết từ năm 1964.
Còn Đâu Vọng Các
Tác giả: Vũ Hoàng Chương
Ôi chùa Phật-Ngọc mái long lanh,
Đất Phật từng gieo hạt ngọc lành!
Du tử dâng hồn lên Vọng-Các
Gương soi chẳng chút úa màu xanh.
Đê mê hài hán bước triều thiên
Nhạc nữ, hoa thần, hay giáng tiên?
Cong vút bàn tay ai mở nhịp:
Cánh Thơ, giàn Nhạc, đêm Hoa-viên.
- Thi sĩ từ đâu tới chốn này?
Tiếng ai vừa cất phới hương say.
- Từ đâu? anh cũng không còn nhớ
Em ạ, chim trời mỏi cánh bay.
Nửa hé vành môi nửa ngập ngừng
Nàng xoay nhịp bước, ngả vòng lưng.
Hỡi ơi đã ngấm men hồ hải
Vào tận vùng cung điện kín bưng!
Xiêm áo tần phi giợn ngọc ngà
Lửa thiêu cuồng vọng khắp làn da...
Phút giây nghe trĩu bên lồng ngực
Tiếng thở dài buông, rũ cánh hoa.
Nàng gượng cười, trăng tắt đã lâu,
U cung đòi lại đóa Lan sầu.
Mái đền cong vút tay ai đó?
Ngà ngọc xin đừng hoen lệ châu!
Xứ Thái mây chìm khóa bến mơ
Vàng son thăm thẳm bụi tung mờ.
Còn hương vương giả thơm giàn nhạc
Hay cũng tàn theo đêm Hội-Thơ?
[ Bangkok 1964 ]
Đông mà không hỗn loạn 
Lính Thái bảo vệ an ninh cho những người đi lễ chùa
Mua hương vào lễ Phật
Thành kính
Tượng Phật từ bi
Ăn mày cửa Phật
Ăn mày cửa Phật 2
