Viết về thầy cũ

Rất tình cờ, tôi mới liên lạc được - dù chỉ qua mail - với người thầy cũ thời trung học.

Đi học, có lẽ ai cũng sẽ có ít nhất là một người thầy (cô) mà họ nhớ mãi, vì sự kính phục, hâm mộ, yêu mến, do những nét tính cách và/hoặc hành vi mà người thầy (cô) ấy đã tạo ra trong thời gian thầy trò cùng làm việc, ít ra cũng cả năm trời. Người thầy mà tôi nhắc đến ở đây là một người như thế: đã học qua rất nhiều thầy cô nhưng tôi chỉ có ấn tượng sâu sắc nhất với một vài người, trong đó có thầy. Và hình như cả lớp tôi đều như thế.

Chúng tôi, như nhiều học sinh (bội bạc) khác, rất yêu mến thầy. Nhưng chúng tôi học xong rồi đi, thầy ở lại. Bọn học trò đi, chẳng mấy khi có đứa quay về thăm trường cũ. Như ai đó đã nói, các thầy cô (phổ thông) như những người đưa đò, hàng ngày cần mẫn đưa khách qua sông. Khách qua sông, lên bờ rồi tỏa đi khắp nơi, đến những chân trời xa lạ. Còn người đưa đó thì cứ vậy, ngày qua ngày, lưng còng dần dưới sức nặng của tháng năm, mắt mờ, chân chậm, vẫn bến đò xưa, cây đa cũ, và giòng nước vẫn miệt mài trôi.

Thầy tôi người Bắc (di cư), nói tiếng Bắc, văn hóa Bắc, nên tôi nhận thấy ở thầy có chút gì đó giống ba tôi. Rất nhiều ký ức và cảm xúc về quê cha đất tổ, về hiện tình đất nước, về cuộc đời, về trách nhiệm phải làm gì đó cho cuộc sống của mình có ý nghĩa. Và đặc biệt là rất thích học hỏi, thích kiến thức, thích cập nhật mọi việc - to be in the know as they say in English. Dưới mắt tôi, thầy là một lớp người hơi cổ, hơi như một ông đồ, giấy rách phải giữ lấy lề. Một cái gì đó không lẫn vào đâu được, dù không biết phải gọi đó là cái gì.

Vâng, chúng tôi học với thầy một năm rồi đi. Nhưng những gì thầy đã gieo vào lòng chúng tôi trong những năm tháng trẻ thơ ấy, khi tính cách đang được hình thành, sẽ còn mãi và đi theo chúng tôi suốt cả cuộc đời. Còn thầy thì vẫn ở đó, vẫn trường xưa, vẫn nhà cũ, vẫn miệt mài sách vở, lấy việc gieo kiến thức làm vui. Và lặng lẽ dõi theo, vui mừng với những thành đạt của học trò cũ, dù chúng có thể chẳng còn nhớ tới mình.

Thầy ơi, chúng em chắc chắn sẽ ghé thăm thầy, thầy nhé. Có rất nhiều việc chúng em cần phải làm, trước khi quá muộn. Như một người thầy (cô) cũ đã vừa nằm xuống, theo quy luật của muôn đời. Rồi cũng đến từng người trong chúng em thôi, như một bạn cũng vừa đi xa.

Dù sao thì làm nghề thầy cũng rất tự hào (dù nhiều cơ cực), phải không thầy?