Entry này tôi bắt đầu đã lâu rồi, khi nghe Andy Williams mất, có lẽ cũng đã vài tháng. Với tôi, đây là một tin quan trọng, vì Andy Williams là một trong số không nhiều những ca sĩ mà tôi thích, nên muốn viết một cái gì đó để ghi lại sự kiện này. Nhưng bận quá nên viết dở dang rồi lưu vào nháp và quên đi. Hôm nay mới có chút thì giờ để tìm ra bài viết dở dang này và hoàn tất nó.
Nhắc đến Andy Williams thì không thể không nhắc đến bài hát Sông Trăng (Moon River). Một bài hát mà tôi nghe lần đầu (qua giọng hát của Andy Williams) là thích ngay lập tức, thích đến độ run rẩy. Một bài hát thật tuyệt, từ giai điệu đến ca từ. Và cảm xúc chứa trong những ca từ ấy.
Thực ra, cho đến tận bây giờ tôi cũng không thực sự hiểu hết lời của bài hát. Mà hình như tác giả của nó cũng không định làm cho ai hiểu. Nhưng có thể vì cảm xúc là những gì ta cảm nhận trực tiếp chứ không cần phải hiểu thông qua logic của ngôn ngữ, hoặc cũng có thể vì giai điệu của bài hát và những hình ảnh trong bài hát - dòng sông, ánh trăng, đứa trẻ lang thang, cầu vồng, ngã rẽ ... - đã giúp trí tưởng tượng của tôi "điền vào chỗ trống" những gì mà tôi không thể phân tích bằng ngôn ngữ, nên bài hát đối với tôi vẫn thật hay. Thật đẹp, thật mơ màng, và cũng thật buồn. Buồn, một cách mơ hồ, "tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn..."
Xin các bạn thưởng thức dưới đây. Nhưng trước hết, xin tặng các bạn bản dịch của tôi - vừa mới dịch, nóng hổi:
Dòng sông trăng, mênh mông một dặm xa
Một ngày ta sẽ băng qua giòng nước xiết
Ôi dòng sông mơ ước, bóp nát trái tim ta
Sông về đâu ta cũng theo về phương ấy
Hai đứa trẻ lang thang bước vào thế giới
Bỡ ngỡ nhìn trời đất bao la
Cầu vồng đưa ta tận cuối trời xa
Chờ nhau nơi ngã rẽ
Này tên bạn giang hồ tôi hỡi
Dòng sông trăng, cùng đi với tôi ...
Các bạn nghe bản Sông Trăng do Andy Williams hát ở đây nhé: http://www.youtube.com/watch?v=LK4pmJQ6zgM
-----------
Cập nhật tối cùng ngày, 18/1/2013
Bài Sông Trăng này chắc chắn là đã có nhiều người dịch, có điều là tôi chưa đọc bản dịch của ai cả. Vì cảm thấy không có nhu cầu; chỉ là hôm nay cao hứng thì ngồi dịch nó ra thôi.
Bản dịch của tôi là dịch thô, khá trung thành với bản gốc. Bản đưa lên hồi chiều là nghĩ đến đâu dịch đến đó, không trau chuốt lại. Giờ nhìn lại, tôi có sửa vài chữ, cho nó có chút vần điệu và có vẻ thơ hơn.
Đây có lẽ cũng là thói quen của những người làm thơ hoặc dịch thơ. Thì, ý tứ ùa đến, thế là người ta viết luôn một lèo. Sau đó nhìn lại thì chăm chút thêm một chút, cho gọn gàng, đẹp đẽ hơn (ấy là theo ý mình nghĩ thế, chứ có đôi khi độc giả lại chê bản sau dở hơn bản trước). Nhưng lần này, tôi chỉnh sửa cũng còn vì người bạn thơ "bí ẩn" của tôi (bí ẩn vì chưa bao giờ gặp cả) lại mới gửi cho tôi bản dịch của anh, dịch từ cách đây hơn 2 năm, để góp vào bài viết này cho ... xôm tụ. Kèm thêm mấy lời nhận xét flattering làm cho tôi rất khoái chí như thế này:
So với mấy bản dịch MOON RIVER hiện có,thì bản dịch mới nhất của cô có chất và khẩu khí lắm, đặc biệt là câu : " Tên bạn giang hồ của tôi ơi " nghe bụi và hay kinh khủng!
(Hì hì, nhưng mà câu ấy tôi đã sửa lại chút ít rồi, cho nó hợp vần điệu với mấy câu trên hơn một chút, lỡ nó dở đi thì ráng chịu thôi anh Dũng nhé.)
Mời các bạn đọc bản dịch của anh Dũng ở dưới đây:
Nhắc đến Andy Williams thì không thể không nhắc đến bài hát Sông Trăng (Moon River). Một bài hát mà tôi nghe lần đầu (qua giọng hát của Andy Williams) là thích ngay lập tức, thích đến độ run rẩy. Một bài hát thật tuyệt, từ giai điệu đến ca từ. Và cảm xúc chứa trong những ca từ ấy.
Thực ra, cho đến tận bây giờ tôi cũng không thực sự hiểu hết lời của bài hát. Mà hình như tác giả của nó cũng không định làm cho ai hiểu. Nhưng có thể vì cảm xúc là những gì ta cảm nhận trực tiếp chứ không cần phải hiểu thông qua logic của ngôn ngữ, hoặc cũng có thể vì giai điệu của bài hát và những hình ảnh trong bài hát - dòng sông, ánh trăng, đứa trẻ lang thang, cầu vồng, ngã rẽ ... - đã giúp trí tưởng tượng của tôi "điền vào chỗ trống" những gì mà tôi không thể phân tích bằng ngôn ngữ, nên bài hát đối với tôi vẫn thật hay. Thật đẹp, thật mơ màng, và cũng thật buồn. Buồn, một cách mơ hồ, "tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn..."
Xin các bạn thưởng thức dưới đây. Nhưng trước hết, xin tặng các bạn bản dịch của tôi - vừa mới dịch, nóng hổi:
Dòng sông trăng, mênh mông một dặm xa
Một ngày ta sẽ băng qua giòng nước xiết
Ôi dòng sông mơ ước, bóp nát trái tim ta
Sông về đâu ta cũng theo về phương ấy
Hai đứa trẻ lang thang bước vào thế giới
Bỡ ngỡ nhìn trời đất bao la
Cầu vồng đưa ta tận cuối trời xa
Chờ nhau nơi ngã rẽ
Này tên bạn giang hồ tôi hỡi
Dòng sông trăng, cùng đi với tôi ...
Các bạn nghe bản Sông Trăng do Andy Williams hát ở đây nhé: http://www.youtube.com/watch?v=LK4pmJQ6zgM
-----------
Cập nhật tối cùng ngày, 18/1/2013
Bài Sông Trăng này chắc chắn là đã có nhiều người dịch, có điều là tôi chưa đọc bản dịch của ai cả. Vì cảm thấy không có nhu cầu; chỉ là hôm nay cao hứng thì ngồi dịch nó ra thôi.
Bản dịch của tôi là dịch thô, khá trung thành với bản gốc. Bản đưa lên hồi chiều là nghĩ đến đâu dịch đến đó, không trau chuốt lại. Giờ nhìn lại, tôi có sửa vài chữ, cho nó có chút vần điệu và có vẻ thơ hơn.
Đây có lẽ cũng là thói quen của những người làm thơ hoặc dịch thơ. Thì, ý tứ ùa đến, thế là người ta viết luôn một lèo. Sau đó nhìn lại thì chăm chút thêm một chút, cho gọn gàng, đẹp đẽ hơn (ấy là theo ý mình nghĩ thế, chứ có đôi khi độc giả lại chê bản sau dở hơn bản trước). Nhưng lần này, tôi chỉnh sửa cũng còn vì người bạn thơ "bí ẩn" của tôi (bí ẩn vì chưa bao giờ gặp cả) lại mới gửi cho tôi bản dịch của anh, dịch từ cách đây hơn 2 năm, để góp vào bài viết này cho ... xôm tụ. Kèm thêm mấy lời nhận xét flattering làm cho tôi rất khoái chí như thế này:
So với mấy bản dịch MOON RIVER hiện có,thì bản dịch mới nhất của cô có chất và khẩu khí lắm, đặc biệt là câu : " Tên bạn giang hồ của tôi ơi " nghe bụi và hay kinh khủng!
(Hì hì, nhưng mà câu ấy tôi đã sửa lại chút ít rồi, cho nó hợp vần điệu với mấy câu trên hơn một chút, lỡ nó dở đi thì ráng chịu thôi anh Dũng nhé.)
Mời các bạn đọc bản dịch của anh Dũng ở dưới đây:
SÔNG TRĂNG
Sông Trăng ơi một dặm dài phía trước
Ước ngày nào sánh bước bên em
Em như một giấc mơ êm
Hay tàn phá trái tim ta tan nát
Dù em có đi cùng trời cuối đất
Ta sẽ theo em góc bể chân trời
Đôi kẻ phiêu du thế giới gọi mời
Đến và thấy những bến bờ cô lẻ
Ta sẽ đi cuối tận cầu vồng em nhé
Đợi chờ nhau nơi ngã rẽ mênh mang
Rồi như đôi bạn thuở Sông Trăng
Ta về lại bến sông ngày cũ ...
Hoàng Anh Dũng , 2010
Moon River
Moon River wider than a mile
I'm crossing you in style some day.
Oh, dream maker, you heart breaker,
wherever you're going I'm going your way.
Two drifters off to see the world.
There's such a lot of world to see.
We're after the same rainbow's end--
waiting 'round the bend,
my huckleberry friend,
Moon River ... and me
Lời Việt: Phạm Duy
Moon River wider than a mile
I'm crossing you in style some day.
Oh, dream maker, you heart breaker,
wherever you're going I'm going your way.
Two drifters off to see the world.
There's such a lot of world to see.
We're after the same rainbow's end--
waiting 'round the bend,
my huckleberry friend,
Moon River ... and me
Lời Việt: Phạm Duy
Dưới trăng
Ngồi dưới trăng lắng im nghe lòng ta
Thổn thức bao chuyện ngày qua... sầu đau
Hỡi người dấu yêu, sao đành nỡ quên...
Sao đành tình ta vỡ tan như cánh chim lìa bay?
Lòng đắm say những khi ta gần nhau,
Ngồi dưới ánh trăng dịu êm cùng mơ...
Con thuyền trôi về đâu dưới trăng vàng?
Cớ sao một mình ta ngồi dưới ánh trăng lẻ loi
Buồn vấn vương... chán chường...
Ngồi dưới trăng lắng im nghe lòng ta
Thổn thức bao chuyện ngày qua... sầu đau
Hỡi người dấu yêu, sao đành nỡ quên...
Sao đành tình ta vỡ tan như cánh chim lìa bay?
Lòng đắm say những khi ta gần nhau,
Ngồi dưới ánh trăng dịu êm cùng mơ...
Con thuyền trôi về đâu dưới trăng vàng?
Cớ sao một mình ta ngồi dưới ánh trăng lẻ loi
Buồn vấn vương... chán chường...
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét