Số thống kê, trời ơi!

Tôi chẳng bao giờ nghĩ mình sẽ viết entry về thống kê trên blog này. Đơn giản là vì blog này tôi vốn lập ra để dành cho con người văn thơ của tôi, con người thiên về não phải ấy. Còn con người của não trái, của công việc, của logic, của số liệu vv thì đã có chỗ khác để thể hiện rồi - cái blog ncgdvn.blogspot.com ấy (tranh thủ tự quảng cáo tí!).

Nhưng hôm nay, chẳng hiểu bị cái gì mà tôi đụng đâu cũng thấy thống kê. Mà toàn là những con số làm tôi "bức xúc" mới nói chứ! Gì chứ bức xúc, suy nghĩ theo kiểu cảm tính hoàn toàn, thì phải đưa lên blog này, chứ không thể đưa lên ncgdvn được - dù gì thì nơi đó cũng là bộ mặt professional của tôi, phải giữ cho nó ... đàng hoàng chút! ;-)

Quay lại vụ "thống kê". Trước hết, hôm nay là ngày tôi đi dạy, dạy nhập môn thống kê. Nói đúng hơn, phải nói là dạy Thống kê cho người dốt toán, và được dạy bởi người dốt toán, là tôi đây!

Đã dạy thống kê giáo dục, thì cố nhiên là tôi phải lấy ví dụ về thống kê trong giáo dục. Mà rất may, lúc này quốc hội đang họp, vừa mới xong đợt họp về các vấn đề giáo dục. Nên tôi tha hồ lấy những ví dụ về những sai lầm vô tình hoặc cố ý liên quan đến những con số thống kê giáo dục của VN. Ví dụ như gần đây có một đại biểu nào đó nhắc đến thu nhập của giáo viên, và hình như là PTT Nguyễn Thiện Nhân đã trả lời rằng thu nhập của giáo viên hiện nay là trong khoảng từ 2.5 triệu đến 4 triệu gì đó, tôi không nhớ rõ.

Nhận xét của tôi sáng nay là: với một biến khoảng cách liên tục như tiền lương, thì tại sao PTT không sử dụng mức lương trung bình, mà lại sử dụng khoảng (range) từ 2.5 triệu đến 4 triệu làm gì? Vì nó không cho ta biết, ví dụ, phải chăng là 80% giáo viên lãnh lương 2.5 triệu, và 20% lãnh 4 triệu, hay ngược lại? Hay một tỷ lệ phần trăm nào khác?

Nhưng ấn tượng hơn là chiều nay tôi đọc được một bài tổng kết về giáo dục VN trong 4 năm PTT Nguyễn Thiện Nhân làm bộ trưởng. Những con số hết sức ấn tượng, chi li đến từng số lẻ. Và những kết luận còn ấn tượng hơn nhiều: toàn là những tiến bộ, thậm chí là tiến bộ vượt bậc.

Nếu quả những kết luận trong báo cáo trên là đúng, thì có lẽ giáo dục VN sắp khởi sắc, và đất nước sắp thành rồng thành cọp rồi đó. Ăn mừng đi, mọi người ơi! Mà cũng thật tiếc, tôi chỉ còn có 5 năm nữa là về hưu mà thôi. Không còn nhiều thời gian để chờ đến ngày nhà giáo ung dung sống bằng đồng lương chính đáng của mình, và ngành giáo được cả xã hội kính trọng, hẳn là thế.

Nhưng, vì là người dạy thống kê mà, nên cũng hơi thắc mắc: có cách nào kiểm tra sự chính xác của những con số trong báo cáo trên không nhỉ? Ừ mà có một chi tiết tôi tin là mình có thể kiểm tra được ngay: số lượng truy cập trang điện tử của tờ báo của ngành, báo giáo dục và thời đại.

Con số được đưa ra trong báo cáo nêu trên là: số lượng truy cập vào trang báo điện tử này là 110.000 lượt/ngày. Nghe cho kỹ nhé: một trăm mười ngàn lượt một ngày! Ấn tượng chưa!

Tôi tò mò vào các trang page rank để tìm hiểu. Tôi lấy những trang mà tôi biết, ví dụ: trang blog bshohai.blogspot.com, trang nguyenvantuan.net, trang ncgdvn.blogspot.com và trang này, bloganhvu.blogspot.com, và một vài trang nữa.

Trước hết, nói về các trang của tôi. Trang bloganhvu này tôi có cài công cụ đếm lượng truy cập (google analytics), và số liệu của google analytics cho tôi biết là trang của tôi có khoảng vài trăm lượt truy cập một ngày. Trang ncgdvn cũng thế, trung bình vài trăm lượt, thảng hoặc có bài gì "nóng hổi", scandalous thì tăng lên được trên một ngàn, là giỏi lắm rồi.

Trang bshohai cách đây ít lâu có lần tôi hỏi thì ông nói, cao lắm là khoảng chục ngàn lượt ra vào một ngày gì đó.

Trang nguyenvantuan.net thì có ghi rõ số lần truy cập từ 16/5 đến giờ là hơn 150 ngàn lượt truy cập, vậy trung bình là 5000 lượt truy cập một ngày.

Còn trang giáo dục và thời đại, nhớ nhé, có đến hơn 100 ngàn người truy cập một ngày!!!! Gấp 10 lần trang bshohai (vốn có vẻ khá hot?), gấp 20 lần trang nguyenvantuan, và gấp gần 1000 lần trang của tôi. (Đúng rồi còn gì, trang báo của cả ngành, tôi chỉ là một cá nhân, một hộ cá thể, "sản xuất nhỏ, lẻ", bì làm sao được!)

Vậy pagerank của những trang này ra sao? Dưới đây là các kết quả, và hình chụp các trang kết quả đó:

1. Trang ncgdvn của tôi: alexa page rank hạng trên 5 triệu (xấu hổ quá, thế này thì rao bán trang blog của mình để lấy tiền làm sao được nhỉ?). Hình chụp dưới đây.

2. Trang bshohai: alexa page rank hạng trên 500 ngàn (bỏ qua trang web của tôi xa tít mù tắp). Cũng phải thôi, nhìn followers (người theo dõi) của ông ấy đông thế còn gì, gần 150 người rồi. Hình page rank đây nè.

3. Trang nguyenvantuan: Theo tôi, trang này cũng rất hot. Tôi đã lặng lẽ đọc trang này nhiều năm rồi (trang cũ), và cũng chỉ cho nhiều sinh viên của tôi đọc, đặc biệt là các bài về thống kê hay về giáo dục. À mà này, các bài viết về thống kê của ông hay đáo để, rất đáng đọc, nhất là các bài thống kê giáo dục, thật đấy. Page rank trang này cũng là vài trăm ngàn gì đấy, đâu đó ngang ngửa với trang bshohai, hình dưới đây.

4. Còn đây là trang mà tôi quan tâm, trang điện tử của báo giáo dục và thời đại. Hình dưới đây.

Chỉ có điều là, sau khi tôi có được kết quả page rank của trang này, thì tôi cứ bần thần mãi cho đến giờ. Vì ... nó lạ quá! Hạng của trang này đến sao lại thấp hơn đến mấy trăm ngàn so với các trang bshohai và nguyenvantuan, vốn đều có lượng truy cập không đến 1/10, thậm chí chỉ 1/20 của trang giáo dục thời đại?

Tôi bần thần, là vì tôi không thể quyết định được ai đang có vấn đề về thống kê đây? Tôi, alexa page rank tool, hay tác giả của bài viết, hay người đã cung cấp số liệu cho tác giả viết bài? Hay là tại trang vietnamnet bị nhầm?

À, đúng rồi, có thế mà nghĩ mãi không ra: đây là ... lỗi đánh máy, đúng quá rồi!

Có thế chứ! Đúng là tôi lẩn thẩn rồi, thật thế!